Bestaat het ‘recht op thuiswerken’?

Veel werknemers werken sinds maart 2020 thuis door de coronacrisis. De een bevalt het goed en de ander minder. Maar kan een werknemer thuiswerk eigenlijk afdwingen?

Thuiswerken kan belangrijk zijn voor een goede balans tussen werk en privé. Ook een gevoel van flexibiliteit is voor veel medewerkers belangrijk. Als dat goed geregeld is kan de werkgever er zijn voordeel mee doen omdat de motivatie en prestaties van de werknemer verbeteren.

Werknemers kunnen op basis van de Wet flexibel werken hun werkgever verzoeken de arbeidsduur, de werktijd en ook de arbeidsplaats aan te passen; deze wet is van toepassing zodra de werkgever tenminste tien werknemers in dienst heeft. 
Voor een dergelijk verzoek gelden de volgende voorwaarden.

  • de werknemer moet op de gewenste ingangsdatum ten minste zes maanden (26 weken) in dienst zijn;
  • het verzoek moet ten minste twee maanden van tevoren schriftelijk worden ingediend;
  • in het verzoek moet het tijdstip van ingang en de gewenste aanpassing worden opgenomen;
  • een jaar nadat de werkgever over een dergelijk verzoek heeft beslist, kan de werknemer een nieuw verzoek indienen.

In een cao kunnen andere of aanvullende afspraken staan. Een werkgever met minder dan 10 werknemers moet zelf een regeling treffen.

Let op: Wanneer de werkgever een maand voor het beoogde tijdstip van ingang van de aanpassing op het verzoek niet heeft beslist dienen arbeidsduur, arbeidsplaats en/of werktijd aangepast te worden conform het verzoek van de werknemer. Reageer dus op tijd op het verzoek van de werknemer.

Wanneer kunt u een verzoek op thuiswerken afwijzen?

Als werkgever dient u te overleggen met de werknemer voordat u een verzoek om thuis te werken kunt afwijzen. Als werkgever bent u vrij een verzoek om wijziging van de arbeidsplaats, dus om thuis te werken, te weigeren zolang dit maar kan worden gemotiveerd en u dat tijdig mededeelt. Het is echter de vraag of deze mogelijkheid blijft bestaan. GroenLinks en D66 hebben namelijk op 27 januari jl. het initiatiefwetsvoorstel Wet ‘werken waar je wil’ bij de Tweede Kamer ingediend.
Met deze voorgestelde wijziging van de Wet Flexibel Werken zou de werkgever een verzoek tot aanpassing van de werkplek (bijvoorbeeld een verzoek tot thuiswerken) alleen nog maar kunnen afwijzen wanneer er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Onder de huidige wetgeving geldt ook dat de werkgever bij gewijzigde feiten of omstandigheden terug kan komen op zijn beslissing over de wijziging van de werkplek. Dan moet er sprake zijn van nieuwe belangen die zijn ontstaan na de beslissing. Ook bij herziening geldt dat u van tevoren dient te overleggen met werknemer en de beslissing schriftelijk en gemotiveerd moet mededelen.

Wanneer de werknemer toestemming krijgt om thuis te werken wordt de thuiswerkplek van de werknemer een werkplek. Dit betekent dat de werkgever erop moet toezien dat de thuiswerkplek van de werknemer voldoet aan de eisen van de Arbowetgeving.